Әби кызлар кебек җитез

Ә әби 20 яшькә яшьрәк күренә. Хәтере яшьләрнекенә караганда яхшырак, күзлексез укый һәм бәйли. Күптән түгел генә күпме оекбаш бәйләгәнен күрсәтте: үзенә дә, туганнарына да. Яшьтән үк бөтен зур гаиләгә тегү машинасында киемнәр теккән, келәмнәр бәйләгән, чигүләр чиккән.
Өйдә килене Рәсимә ашарга әзерли, ә инде ул берничә көнгә берәр җиргә китеп барса, әби үзе дә әзерли ала.
- Бер вакыт Разия әби урамнан узып бара, ә минем кечкенә оныгым: «Әбием, ә бу әбигә ничә яшь?», - дип сорады, дип сөйли күршесе Рәйханә. - 95, дим - ә оныгым: «Сиңа 83, ә бу әби синнән дә кызуырак йөри», дип җавап бирде.
- Ә бакчага чыкса, бар эшне дә эшли: утырта, су сибә, чүп утый, бәрәңге җыя, - ди килене.
Разия әби  керләрен дә үзе юа, хәтта урын-җир әйберләрен дә. - Кер юу машинасына ышандырмый, - дип көлә Рәсимә. - Минеке чистарак була, ди.
Әле тагын безнең әбинең бер җире дә авыртмый:  холестерины нормада, шикәре һәм кан басымы да шулай, йөрәге дә яхшы эшли. «Табиблар шаккаталар!»,- ди Рәсимә. Аерым якты уңайлы бүлмәдә аның бик күп дини китаплары бар, чөнки Разия әби бик дини кеше.
27 февральдә аның өенә бүләкләр белән район хакимиятеннән, авыл җирлеге башлыгы Җәүдәт Җәләлетдинов, «Кайгырту» ХСХКҮдән, КФХ башлыгы Гөлчәчәк Әхмәтвәлиева, күршеләре килде. Район Советы Аппараты җитәкчесе Илдар Фәйзуллин аңа РФ Президентының котлау хатын, күпьеллык хезмәте өчен Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Җәббаровның Рәхмәт хатын тапшырды.

Разия әби кунакларны үзе кабул итәргә һәм үзе дә кунакка йөрергә ярата. Шәһәргә - балалары, оныклары, ә авылда - авылдашлары янына. Район делегациясе составында берничә тапкыр Казанда Җиңү көнен бәйрәм итүдә, 2020 елда – Болгарда ислам динен кабул итүнең 1100 еллыгын бәйрәм итүдә катнашкан. Авыл Сабантуйларында булырга бик ярата.  
Җиңү көнендә һәрвакыт авыл митингында, моннан өч ел элек Бөек Ватан сугышында катнашучы ире Насибулла кебек үк чыгыш ясый. Митингка чыгар алдыннан ул һәрвакыт сөйлисе сүзләрен алдан язып чыга. Ә Разия әби бик оста, интонация белән сөйли.

Элек ничек яшәгәннәрен искә төшерергә ярата. Кече улы Рифкат гаиләсе белән 31 ел яши, һәм 18 ел ире Насибулла һәм улы төзегән яңа уңайлы кирпеч йортта гомер итә.
Сөлчә-Баш авылына ул 1967 елда килә. Яңа Ибрай авылыннан кияүгә чыга. Гаиләдә ун баладан торган бердәнбер кыз һәм сигезенчесе була. Аның җиде абыйсы сугышка китә, өчесе фронттан кайта. 4 сыйныфны тәмамлагач, сугыш вакытында колхозда эшли һәм аннан соң, 60 нчы еллар башында, мәктәптә техничка булып хезмәт куя. Ләкин бу 20 ел хезмәт кенәгәсендә хезмәт стажы буларак теркәлмәгән, чөнки хезмәт кенәгәсен 1961 нче елда гына башлаганнар.
Шулай итеп, ул Сөлчә-Баш кешесенә кияүгә чыга. Насибулланың хатыны бала тапканда вафат була, биш баласын ятим калдыра, иң олысына 7 яшь кенә була. Яңа туган баланы - Резеданы бала тудыру йортыннан Минзәләгә балалар йортына йортына озаталар, тик әти кешегә кая икәнлеген әйтмиләр. Разия әби баланы табарга һәм алып кайтырга куша. Озак эзлиләр. Бу вакытта гаиләдә балалары Рифкать туа. Аңа 2 яшь тулгач, өч яшьлек Резеданы, ниһаять, эзләп тапканнар һәм өйгә алып кайтканнар. - Игелекле кешеләр аны табарга булышты, - ди Разия әби. - Балалар барысы да тыңлаучан, игелекле иде. Мине тыңладылар, өйдә дә, мал-туар белән дә булыштылар - ике малай, өч кыз һәм кече Рифкат.
Балалар туган йортларына еш кайталар (Казанда, Түбән Камада яшиләр, өлкәне генә исән түгел), әни дип кенә торалар. Разия әби барысын да үзенеке дип саный, ә Резеданы аеруча да нык ярата. Барлык балалары, оныклары һәм оныкчыклары, киленнәре белән 25 кеше булуын әйтте. Моннан тыш, Насибулланың беренче никахтан туган ике улы да, үз әниләре янына кайткан кебек, бүләкләр белән еш кайталар, кочаклыйлар һәм ул барысын да ачык йөз белән каршы ала.
Әлбәттә, күпне кичерергә туры килә. Ачлык та була, ә 1970 елда Сөлчә-Баш янгыннан тулысынча янып бетә: 40 йорт, кибет, мәктәп. Тугыз кешедән торган гаилә (6 бала, Разия, Насибулла һәм каенана) исән калган иске мунчада яшәгән. Ләкин халык әкренләп йортлар төзи башлый һәм Насибулла да яңа йорт торгыза.

Бик тырыш Разия әби балаларны тәрбияләргә дә, кирпеч заводында, куяннар фермасында да эшләргә өлгерә.
Табигате буенча ул бик шат кеше. Кунаклар белән өстәл артында тамада кебек була. 
- Әбиебез бик яхшы!  Актив! - диләр туганнары һәм авылдашлары да. 
Әлбәттә, без аңа традицион соравыбызны бирдек.
- Озын гомерле булуыгызның сере нидә? Бу яшьтә дә сез ничек итеп яшь кызлар кебек була аласыз соң?
- Беркем белән дә әрләшмәдем, беркемгә дә начарлык теләмәдем, бары яхшылык кына. Ходай Тәгалә, мөгаен,  ятимнәрне үземнеке итеп кабул иткәнем һәм тәрбияләгәнем өчен гомер бирәдер. Барлык балалар, оныклар, оныкчыклар сау-сәламәт, бәхетле, имин булсыннар өчен киләчәккә теләкләр телимен. Ата-ана йорты алар өчен һәрвакыт ачык булсын, балаларыбызның барысы да бер-берсенә ярдәм итсеннәр.
Чын әни һәм гаилә учагын саклаучы Разия әбине 8 Март бәйрәме белән котлыйбыз! Аңа үз дәртен югалтмаска һәм шундый  булып калуын телибез!