Көннән-көн күңелгә якынрак

Виктор Кузнецов Валентинаның янына килгән егетләрне «куып җибәргәндә» кыз аның үзенә шулай итеп игътибар күрсәтүдер, дип уйлаган, ә егет исә аны беркем дә рәнҗетмәсен дип борчылган икән. Валентинада үзенә карата ярату барлыкка килүен сизгәч, Виктор сөенә-сөенә аңа тәкъдим ясаган.

Алар 1973 елда танышканнар — Виктор Кузнецов әле яңа гына армиядән (ике ел Германиядә хезмәт иткән) кайткан вакыты. Ул КМС заводына эшкә урнашкан (армиягә киткәнче дә анда эшләгән) һәм шунда заводтагы таныш йөзләр арасында ул беренче тапкыр Валентинаны күргән. Кыз Бөгелмә техникумын тәмамлап, яңа гына заводка лаборант булып эшкә килгән. Алар көн саен эштә күрешкәннәр, ә кичен урамда йөргәндә, Виктор Валяны күргән һәм чибәр, кара күзле кызның бүтән егетләрнең игътибарын да «җәлеп итүенә» инанаган. Валя тирәсендә башка егетләрнең дә пәйда булуын сизгәч, ул, кем дә булса кызны рәнҗетмәсен дип борчылып, һәр кайсын күзәтә башлаган һәм чит егетләрне кыз янына якын китермәскә тырышкан. 

«Гомумән, мин аңа үземнән дә яхшырак кияү тапмадым, — дип шаярта Виктор Алексеевич. — Мин аңа үзем өйләнергә булдым. Дөресен генә әйткәндә, ни өчендер Валя миңа туганым кебек якын тоелды, шуңа күрә башта мин үземне аның егете буларак күрмәдем».

«Ә мин баштан ук күңелем белән Викторга тартылдым, аны якын кешем буларак кабул иттем һәм көннән — көн үземнең ялгышмавымны сиздем», — ди Валентина Алексеевна.

Алар 1974 елның 20 гыйнварында өйләнешкәннәр. Туй кызык вакыйгаларга бай булган. Кузнецовлар ул көннәрне болайрак искә төшерә:

«Көннәр хәзерге кебек үк буранлы иде. Черемухово Бистәсенә (Валентинаның туган авылы) кыр буйлап бардык. Туй «кортежын» (автобусны) чылбырлы һәм арбалы трактор озата барды, ул машиналарга юл ясады. Кайтып барганда тракторның арбасы аерылып калды, ә тракторчы китте — арба автобус юлын каплады. Тракторчы моны сизгәнче, кире борылып килгәнче, без инде туңып беткән булыр идек, әмма, безнең бәхеткә, бу арба гына түгел, ә мич белән җылытыла торган будка булган. Без барыбыз да автобустан шушы будкага күчтек: бик кызык булды, кунаклар шаяртып: «Яшьләр белән төн дә үткәрәбез әле», дип көлделәр.

Шуннан бирле 50 ел гомер узып киткән. Алар тормышында ярату да, бер-берсенә карата хөрмәт тә һәм һәр гаиләдәгечә әрләшүләр дә булган, әмма гаиләнең таркалуына китерә алырлык эш итүләргә алар беркайчан да юл куймаганнар.

1976 елда Кузнецовларның кызлары Татьяна туган. Бүген Татьяна Яңа Чишмә РҮХдә шәфкать туташы булып эшли, кияүдә. Алар ире Алексей белән ике бала тәрбияләп үстергәннәр, бер яшьлек оныкларына әби-бабай булганнар. Ә 1979 елда Кузнецовлар гаиләсендә уллары Сергей туа. Ул да хатыны Светлана һәм ике баласы белән Яңа Чишмәдә яши, нефтьче булып эшли. Өченче кызлары — Ирина 1983 елгы, ире Сергей белән өч бала тәрбиялиләр: Злата, Василиса һәм 10 айлык Артемны.

Татьяна ИВАНОВА, кызлары: 

«Мин әти-әнием янына барырга һәм аларны да үземә кунакка чакырырга бик яратам. Һәм аларның үзара мөнәсәбәтләрен күзәтеп, һәрвакыт сокланам, алар берәр нәрсә турында бәхәсләшсәләр дә, бу гади сөйләшү кебек кенә уза. Кечкенә чагымда да мин аларның әрләшүләрен хәтерләмим. Һәм бала чактагы матур хатирәләр миңа үз балаларымны тәрбияләүдә ярдәм итте. Балаларым еш кына әби-бабалары белән аралашканда, гаиләдә татулык алар өчен бик тә мөһим булуын күрәләр. 

Олыгайгач та, без барыбер әти-әниебезгә тартылабыз. Мин төрле бәйрәмнәрдә әтиемнең гармунда уйнаганын яратам, ә без аңа кушылып җырлыйбыз. Балалар исә ниндидер сюрпризлар әзерлиләр, театр куялар, без барыбыз да бүләк бирешергә яратабыз. Иң яраткан гаилә бәйрәмнәребез, ул — Покров (традиция буенча без бергәләшеп баба Даша янына барабыз), Пасха (чиркәүгә барабыз, өстәл артында утырабыз, куличлардан авыз итәбез), 9 майда гаиләбез өчен изге бәйрәм (зиратка, Бөек Ватан сугышында катнашкан карт бабабызның кабере янына, аннары Җиңү Парадына барабыз, кичен сугыш турындагы җырларны җырлый-җырлый шашлык пешерәбез). Бергә булганда, без бернинди эштән дә авырсынмыйбыз, ә шатланып эшлибез. Бакчада шаярып-көлеп, бар эшне дә тиз генә эшләп бетерәбез. Аннары мунча кереп, чәй эчәбез һәм җыр-мәзәкләр белән кич утырабыз.

Әнием минем өчен дус, фикердәш, иң яхшы киңәшче һәм ышанычлы ярдәмче дә. Ул һәрвакыт барысына да ярдәм итәргә әзер — балаларына һәм оныкларына гына түгел, ә олы яшьтәге куршеләренә дә (кем өчендер кибеткә барып кайта, кемнеңдер бакчасына су сибә). Ә әти — ул безнең өй табибы, барлык медицина китапларын соңгы битләренә кадәр укып чыкты, ә хәзер ничек итеп сау-сәламәт булыр өчен киңәшләр бирә. Аларның тормышы кайнап торды һәм ул әле дә шулай: әни бәйли, тегә, җыештыра, ә әти барысын да яңарта — өйдә дә, ишегалдында да нидер төзи.

Полина ИВАНОВА, оныгы: 

«Мин әбием һәм бабам белән булган очрашуларны, бабамның сәясәт, медицина һәм тормыш турында сөйләгәннәрен тыңларга яратам. Шулай ук әбиемнең традициясен хөрмәт итәп — ул Раштуада ит һәм дөге белән тәмле камыр ризыклары пешерә». 

Сергей КУЗНЕЦОВ, улы:

«Әти-әнигә булган хөр-мәтемне сүзләр белән генә әйтеп бетереп булмый. Әти безне балачактан ук Ватанны яратырга һәм кадерләргә өйрәтте. Туган як җирдәге иң уңайлы урыннан да яхшырак дия иде. Хәзер мин аның хаклы икәнен аңладым. Мин туган авылымнан беркая да китмим, монда үстем, монда минем йортым, гаиләм, туганнарым. Әти мине балта эшендә кирәк булган кораллардан кулланырга һәм, әлбәттә, хуҗалыкта ир-ат булдыра алган эшләрнең барысына да өйрәтте. Без бергәләп балык та тоттык, сәгатьләр буе елга буенда утыра алабыз. Гаиләдә һәрвакыт яхшы, җылы һәм уңайлы булды. Әни безгә төрледән-төрле тәмле ризыклар әзерләде. Әти-әниебез янәшәбездә булганда, без әле дә балалар. Мондый гаиләдә үскәнемә мин бик шат. Хәзер без барыбыз да зурлар булсак та, әниебез көн саен «Хәлләрегез ничек, эшегездә тәртипме» дип сораштыра. 

Юлия КУЗНЕЦОВА, оныгы:

«Кадерле әби-бабабызга булган хисләребезне сүзләр белән генә әйтеп бетереп булмый. Балачактан ук безнең иң зур шатлыгыбыз — аларга төн кунарга бару иде, иртән әбиебез безне бик тәмле коймаклар белән сыйлады! Аннары, безне мәктәпкә әзерләп, чәчләребезне матур итеп үреп озата иде һәм без сыйныфта иң „модныйлары“ идек. Безнең әби барысын да аңлаучан, сизгер кеше, ул теләсә кайсы вакытта сине тыңлаячак һәм үз киңәшләрен бирәчәк. Без бабайның да кайгыртучанлыгын тоябыз: оныклары өчен ул әти кебек, һәрвакыт кәефне күтәрәчәк, безне, очрашканда да, балачактагы кебек кочаклап үбәчәк. Һәм без әле алар өчен һаман да балалар икәнен аңлыйсың». 

Виктор КУЗНЕЦОВ, оныгы:

«Мин әбиемә һәм бабама кайгыртучанлыклары, ярдәмнәре өчен чын күңелдән рәхмәтлемен. Аларның акыллы киңәшләре һәм тормыш тәҗрибәсе миңа авыр мизгелләрдә булыша һәм аларның күңел җылысы, назлары йөрәгемне һәрчак җылытып тора. Алар минем өчен әби — бабай гына түгел, чын дуслар, һәрвакыт сине тыңларга һәм ярдәм итәргә әзер кешеләр. Мин алар белән горурланам һәм алар өчен шундый ук кайгыртучан һәм игътибарлы онык булырга тырышам».

Ирина БАНЦЫРЕВА, кызы: 

«Әти-әниебез безне әти-әниләребезгә, абый-апаларыбызга карата ярату һәм хөрмәт рухында тәрбияләде. Һәм тормышта нәрсә генә булмасын, без һәрвакыт барысын да аңларбыз һәм кирәк булса, ярдәм дә итәрбез. Бу — чын мәгънәсендә гаилә кыйммәте. Без тормышыбызда ышанычлы адым ясыйбыз, якын туганнарыбызның яклавы һәм ярдәме барлыгын тоябыз. Моның өчен әти-әниебезгә зур рәхмәт».