Мәктәпләрне карап әйләндек

Мәк­тәп­ләр­не яңа уку елы­на ка­бул итү бу­ен­ча ко­мис­сия рә­и­се, ра­йон баш­кар­ма ко­ми­тет җи­тәк­че­се урын­ба­са­ры В. Се­ме­няк, РМБ җи­тәк­че­се Г. Мө­бә­рак­ши­на һәм РМБ, Рос­пот­реб­над­зор бел­геч­лә­рен­нән тор­ган мах­сус ко­мис­сия "Я­ңа Чиш­мә хә­бәр­лә­ре" ре­дак­ци­я­се бе­лән бер­лек­тә ике көн буе ра­йон мәк­тәп­лә­ре­нең яңа уку елы­на әзер­ле­ген тик­шер­де. Әй­лә­неп кайт­кан­нан соң, урын­нар­да ал­ган тәэ­сир­ләр бе­лән га­зе­та­быз кор­рес­пон­ден­ты Оль­га ИВА­НО­ВА ур­так­ла­ша.

Чу­аш Ча­бак­са­рын­да­гы яңа мәк­тәп­кә 1 сен­тябрь­дә 43 уку­чы ба­ра­чак, шу­ның 2 се - бе­рен­че сый­ныф­ка ба­ру­чы­лар. Бик шәп мат­ди-тех­ник ба­за мәк­тәп кол­лек­ти­вы­на би­на­ны мәк­тәп яны учас­то­гы бе­лән бер­гә тәр­тип­тә то­ту­да да, укы­ту-тәр­би­я­ләү про­цес­сын­да да ти­еш­ле юга­ры­лык­ка ту­ры ки­лү­дә ни­гез бу­лып то­ра. Бу бу­рыч­ны алар ях­шы үти­ләр. Һәм, һа­ва шарт­ла­ры­ның нин­ди бу­лу­ы­на ка­ра­мас­тан, учас­ток­та ях­шы уңыш үс­те­реп алу­да алар­ның ае­рым сер­лә­ре бар­дыр ши­кел­ле.

Аш­ха­нә, кух­ня, спорт за­лы­на ка­пи­таль ре­монт яса­ган­нан соң Ека­те­ри­на мәк­тә­бе ин­терь­е­ры за­ман­ча төс ал­ган, аның бик ма­тур бул­ган тыш­кы кү­ре­не­ше­нә (бак­ча­да чә­чәк тү­тәл­лә­ре, сын­нар) һәм һәр­ва­кыт ка­рал­ган мәк­тәп яны учас­то­гы­на ту­ры ки­леп то­ра. Бы­ел җы­лы яра­ту­чы яшел­чә­ләр­не (кар­быз, ка­вын, бак­ла­жан) яңа теп­ли­ца­да үс­те­рә­ләр. Те­лә­сә кай­сы мәк­тәп укы­ту­чы­сы фән­не кы­зык­сы­нып өй­рә­нү өчен ка­би­нет­та үзен­чә шарт­лар бул­ды­руы бе­лән мак­та­на ала. Ека­те­ри­на мәк­тә­бен­дә, ми­сал өчен, ге­ог­ра­фия укы­ту­чы­сы сте­на­га эле­нә тор­ган ин­де­ец­лар мас­ка­сын, кү­бә­ләк­ләр­не үзе яса­ган (түбәндә сул яктагы рәсемдә). Мәк­тәп­тә бы­ел 94 уку­чы бе­лем ала­чак, шу­ның 7 се - бе­рен­че сый­ныф­ка ке­рү­че­ләр, мәк­тәп­кә чит тел­ләр укы­ту­чы­сы ки­рәк.

Ак­бү­ре мәк­тә­бен­дә­ге яңа­лык­лар­га кил­гән­дә - ис­ке, озак ел­лар хез­мәт ит­кән пар ка­за­нын (ко­тел) яңа­сы­на алыш­тыр­ган­нар. Мәк­тәп­тә чә­чәк тү­тәл­лә­ре та­гы да ма­тур­лан­ган. Үт­кән ел­да тү­бә­дән су үт­кән бул­ган, аны үз көч­лә­ре бе­лән яса­ган­нар (тө­зәт­кән­нәр). Мон­да да, баш­ка мәк­тәп­ләр­дә­ге­чә, эч­ке як­та кос­ме­тик ре­монт ясал­ган. Мәк­тәп пар­та­ла­ры­ның би­ек­ле­ге Сан­ПиН та­ләп­лә­ре­нә ту­ры ки­лү ко­мис­си­я­нең өс­тен­лек­ле та­лә­бе бул­ды. Ско­ли­оз про­фи­лак­ти­ка­сы өчен мәҗ­бү­ри шарт бу­лып (әгәр дә би­ек­ле­ге бу­ен­ча үзен­нән-үзе көй­лә­нә тор­ган пар­та­лар бул­ма­са) бул­ган өс­тәл һәм урын­дык­лар ара­сын­нан һәр уку­чы өчен ае­рым сай­лап алу то­ра. Әле­ге прог­рам­ма кы­са­ла­рын­да уку­чы­лар­ны сә­ла­мәт­лән­де­рү бу­ен­ча күп­че­лек мәк­тәп­ләр ба­ла­лар­да яс­сы та­бан­лы­лык­ны про­фи­лак­ти­ка­лау мак­са­тын­нан мас­саж сук­мак­ла­ры әзер­лә­гән. Ак­бү­ре­ле­ләр­дә ул ае­ру­ча нык итеп ясал­ган, аны ку­ба­рып ата ал­мас­лар. Сан­ПиН бу­ен­ча ки­сә­тү­ләр­гә кил­гән­дә, компь­ю­тер сый­ны­фын­да вен­ти­ля­ция бу­лыр­га ти­еш. Мәк­тәп яны учас­то­гын­да ях­шы уңыш үс­тер­гән­нәр, сат­кан 300 кг су­ган өчен ак­ча­сын да ал­ган­нар. Го­му­мән, мәк­тәп­тән ба­ры ях­шы тәэ­сир­ләр ге­нә кал­ды.

Бы­ел­гы ел­да ра­йон­ның күп­че­лек мәк­тәп­лә­ре рес­пуб­ли­када мәк­тәп­ләр­не за­ман­ча укы­ту тех­ни­ка­сы бе­лән җи­һаз­лау прог­рам­ма­сы бу­ен­ча ин­те­рак­тив так­та­лар (бул­ма­ган мәк­тәп­ләр) һәм 2-3 әр (уку­чы­лар са­ны­на ка­рап) про­ек­тор­ла­ры бе­лән ви­де­оэк­ран­нар ал­ган­нар. Ки­лә­чәк­тә мон­дый җи­һаз бар­лык мәк­тәп­ләр­гә дә кай­та­чак.

Бы­ел Волчья Бис­тә­се ур­та мәк­тә­бе дә чит­тә кал­ма­ган. Баш­ка мәк­тәп­ләр­дә­ге ке­бек үк, мон­да яңа ки­тап­лар кай­тар­ту һәм алар бе­лән тәэ­мин итү­дә проб­ле­ма юк. Аш­ха­нә­дә, ир-ат­лар бәд­рә­фен­дә (бәд­рәф ал­дын­да­гы бүл­мә­ләр­дә идән­гә плит­ка­лар җә­ер­гә ге­нә ки­рәк) ях­шы ре­монт ясал­ган, кух­ня­да­гы һа­ва су­ы­ра тор­ган вен­ти­ля­ци­я­гә дә ре­монт та­ләп ите­лә. Мас­саж сук­ма­гы һәм хез­мәт дә­ре­се ка­би­не­тын­да ап­теч­ка якын ара­лар­да бу­лыр, ди­ләр. Мәк­тәп­кә фи­зи­ка, ин­фор­ма­ти­ка һәм хез­мәт укы­ту­чы­ла­ры җи­теш­ми.

Яңа уку елы­на әзер­лек бу­ен­ча иң ях­шы мәк­тәп кай­сы ди­сез­ме? Ул - Крас­ный Ок­тябрь мәк­тә­бе. Бы­ел­гы­сы ел­да бу мәк­тәп мәк­тәп­ләр­гә ка­пи­таль ре­монт рес­пуб­ли­ка прог­рам­ма­сы­на кер­гән һәм аны яңар­ту­га мил­ли­он сум­га якын ак­ча үз­ләш­те­рел­гән, план­лаш­ты­рыл­ган эш­ләр­нең ба­ры­сы да баш­ка­рыл­ган. Өс­тә­ве­нә, мон­нан ка­ла, ди­рек­тор Фо­ат Кә­би­ров ху­җа­лар­ча өс­тә­мә ак­ча­ да та­ба бе­лә. Ул ак­ча­лар теп­ли­ца тү­бә­сен кап­лау­га, га­раж тө­зү өчен пли­тә­ләр алу­га һ.б. то­тыл­ган. 90 уку­чы­ны 1 сен­тябрь­дә бик тә кү­ңел­ле сюрп­риз­лар кө­тә. Тик бор­чы­ган нәр­сә дә бар әле: алар­да инг­лиз те­ле һәм ин­фор­ма­ти­ка дә­рес­лә­ре алып ба­ры­лыр­мы? Укы­ту­чы Тать­я­на Ива­но­ва (өстәге рәсемдә) мө­дир­лек ит­кән мәк­тәп яны учас­то­гы ко­мис­сия әгъ­за­ла­рын­да ае­ру­ча сок­ла­ну уят­ты. Бо­лар­дан баш­ка, мон­да уңыш ме­нә ди­гән, кул ас­тын­да­гы әй­бер­ләр (вак-тө­як) бе­лән би­зәү эш­лә­ре бе­лән шө­гыль­лә­нү­че­ләр­нең ба­ры­сы­на да тәҗ­ри­бә үз­ләш­те­рер­гә нәкъ ме­нә мон­да ки­лер­гә ки­рәк­тер. Яңа иде­я­ләр эз­ләү бу­ен­ча бу укы­ту­чы­ның ма­вык­кан­лы­гы­на һәм ару-та­лу бел­ми эш­лә­ве­нә га­җәп­лә­нер­лек. Бу учас­ток тү­гел, ә әки­ят дөнь­я­сы. Ба­ла­лар да бак­ча­да бик те­ләп эш­ли­ләр, бар эш­тә дә көч­лә­рен­нән кил­гән­чә укы­ту­чы­ла­ры­на бу­лы­шыр­га ты­ры­ша­лар. Крас­ный Ок­тябрь мәк­тә­бе үсеш­тә һәм аның ал­га та­ба ка­мил­лә­шә ба­ру­ын­да чик­ләр юк ке­бек.

Че­ре­му­хо­во мәк­тә­бен­дә сый­ныф­лар һәм ко­ри­дор төр­ле­дән-төр­ле бүл­мә гөл­лә­ре­нә бай. Алар­ны ка­рау­га мәк­тәп­тә зур игъ­ти­бар би­рә­ләр. Че­ре­му­хо­во мәк­тә­бе 2014 ел­да мәк­тәп­ләр­гә ка­пи­таль ре­монт прог­рам­ма­сы­на кер­тел­гән. Мө­га­ен, нәкъ ме­нә шун­нан соң бу ма­тур мәк­тәп­тә ба­ла­лар өчен мө­һим бул­ган спорт за­лы да бу­лыр, ди­гән өмет­тә ка­ла­сы ки­лә. Күп ел­лар мәк­тәп янын­да ба­ры спорт мәй­дан­чы­гы гы­на эш­ләп кил­гән бу мәк­тәп мо­ңа ла­ек. Биг­рәк тә, алар­да укы­ту-тәр­би­я­ләү про­цес­сы бу­ен­ча план һәр­ва­кыт һәрь­як­лап рух­лан­ды­ра һәм тай­пы­лу­сыз үтә­лә, Та­рих елы­на стенд офор­мить ител­гән, кос­ме­тик ре­монт ясал­ган (алар­да сак­ла­ныш ях­шы), про­ек­тор­лар бе­лән ин­те­рак­тив так­та, эк­ран­нар алын­ган, мас­саж сук­ма­гы (до­рож­ка) әзер, кыш­кы­га яшел­чә­ләр­дән за­пас азык хә­зер­лән­гән, ә 1 сен­тябрь­гә ике яңа электр пли­тә­се бу­ла­чак, ул тагын бер­ни­чә мәк­тәп­кә би­ре­лә­чәк (бар­лы­гы 10 пли­тә). Мон­нан тыш, уку елы баш­лан­ган­чы 14 мәк­тәп­кә яңа су­ыт­кыч шкаф­лар алып кай­та­чак­лар. Мәк­тәп­ләр өчен го­му­ми сум­ма­сы 4792 мең сум бул­ган бар­лык кух­ня җи­һа­зын да рес­пуб­ли­ка са­тып ал­ган.

Яңа Чиш­мә ур­та мәк­тә­бе­нең яңа уку елын­да "Здо­ровье мо­ей шко­лы" эко­ло­гик про­ек­ты бу­ен­ча ком­пе­тен­ция үзә­ге бу­луы кө­те­лә. Аның кы­са­ла­рын­да, һәр сый­ныф­та мульт­ме­дий комп­лек­ты бул­ган мәк­тәп рус те­ле һәм әдә­би­я­ты ка­би­не­ты­на ин­те­рак­тив өс­тәл ал­ган. Бу - зур компь­ю­тер (аның би­ек­ле­ге 1,8 метр­га чак­лы), ан­да берь­ю­лы 4 уку­чы эш­ли ала­чак. Аны төр­ле юнә­леш­тә ур­наш­ты­рыр­га бу­ла (го­ри­зон­таль, вер­ти­каль, авыш). "З­до­ровье моей шко­лы" про­ек­ты кы­са­ла­рын­да әй­лә­нә-ти­рә­дә­ге мо­хит то­ры­шын үл­чәү бу­ен­ча датчик­лар (тик­ше­рү при­бо­ры), "Ю­ный хи­мик" җы­ел­ма­сы, "Я­зык дель­фи­нов" (ульт­ра­та­выш­лы тәҗ­ри­бә­ләр), мах­сус мик­рос­коп­лар (объ­ект­лар­ны кү­зә­тү өчен) са­тып ал­ган­нар. Бо­лар­ның ба­ры­сы бе­лән дә ба­ла­лар мәк­тәп­тә­ге эко­ло­гик тү­гә­рәк­ләр­дә шө­гыль­лә­нә ала­чак­лар.

Пет­ро­па­вел мәк­тә­бе хез­мәт­кәр­лә­ре­нең фан­та­зи­я­се бай, ор­то­пе­дия сук­мак­ла­ры да бик үзен­чә­лек­ле ки­леп чык­кан, алар һәр сый­ныф­та бар. Мәк­тәп га­дәт­тә­ге­чә бар мөм­кин­лек­лә­рен эш­кә җи­геп әзер­лә­нер­гә ты­ры­ша. Мәк­тәп­нең сак­ла­ны­шы мон­да ях­шы, шу­ңа кү­рә бе­раз кос­ме­тик ре­монт кы­на яса­ган­нар. Учас­ток та на­чар тү­гел, тик, ко­мис­сия фи­ке­ре бу­ен­ча, был­тыр­гы дә­рә­җә­дән тү­бән­рәк. Кух­ня бу­ен­ча ки­сә­тү­ләр тү­бән­дә­ге­чә: азык-тө­лек­ләр­не сак­лау өчен ку­ел­ган ти­мер бак­лар­ны по­лиэ­ти­лен са­выт­лар­га алыш­ты­рыр­га ки­рәк. Мәк­тәп­тә бар­лы­гы 83 уку­чы, шу­ның 3 се бе­рен­че сый­ныф­ка ки­лү­че­ләр.

Ар­хан­гел мәк­тә­бен­дә бы­ел тер­ри­то­ри­я­не би­зәү­гә җа­вап­лы­рак ка­ра­ган­нар - яңа вак-төяк эшләр эшләнгән, чәчәк түтәлләре ясалган. Күп­че­лек мәк­тәп­ләр теп­ли­ца­лар тө­зе­гән, ар­хан­гел­лы­лар да чит­тә кал­ма­ган. Би­на­ның бер өле­шен­дә­ге ис­ке агач тә­рә­зә­ләр күп­тән алыш­ты­ру­ны кө­тә, го­му­мән, эш ал­га ба­ра ке­бек: сме­та тө­зел­гән һәм фи­нанс ягын­нан мөм­кин­лек бу­лу бе­лән эш кай­ный баш­лар. Әле­гә пе­да­гог­лар үз ак­ча­лар­ы хи­са­бы­на би­на­ның эч­ке һәм тыш­кы йө­зен үз­гәр­тә­ләр, хи­ма­я­че­ләр дә бу­лы­ша. Җир­ле эш­мә­кәр Ра­вил Ярул­лин мәк­тәп­не ре­монт­лау эш­лә­рен­дә буш­лай яр­дәм күр­сә­тә. Мәк­тәп­тә уңыш үс­те­рү, алар­ны кыш­кы­лык­ка сак­лау бу­ен­ча зур тәҗ­ри­бә туп­ла­ган­нар: яшел­чә­ләр­не ма­ри­над­лый­лар, җи­ләк-җи­меш­ләр­не туң­ды­ра­лар, яшел­чә сак­ла­гыч­лар ко­ра­лар. Без тик­ше­рү үт­кәр­гән көн­дә мәк­тәп­тә үз кул­ла­ры бе­лән әзер­лә­гән 100 бан­ка по­ми­дор һәм кы­яр (тоз­ла­ган) те­зе­леп то­ра иде.

Фай­да­ла­ну­да 8 гек­тар җи­ре бул­ган Зи­рек­ле ли­цее аңар­дан ра­ци­о­наль фай­да­ла­на. Рес­пуб­ли­ка­ның эко­ло­гия прог­рам­ма­сы бу­ен­ча имән үсен­те­лә­ре­нең ту­лы бер план­та­ци­я­се үс­те­рел­гән, хи­ма­я­че­ләр ак­ча­сы­на 50 төп (үсен­те) ев­ро­па на­ра­ты са­тып ал­ган­нар, алар бик ма­тур бу­лып үсеп кит­кән­нәр һәм әле­гә үреп ясал­ган чә­чәк тү­тәл­лә­рен урап ал­ган­нар. Ан­нан алар­ны пи­том­ник­ка кү­че­рә­ләр. Ба­ла­лар­ны сә­ла­мәт­лән­де­рү өчен һәр пар­та ас­тын­да мас­саж па­лас­ла­ры ку­ел­ган, тә­нә­фес­ләр­дә уку­чы­лар ике ак­кош сы­ны ур­наш­ты­рыл­ган тро­пик паль­ма­лар "я­нын­да" һәм "күл" бу­ен­да ял итә­чәк­ләр (рәсемдә). Мәк­тәп кол­лек­ти­вы ту­лы­лан­ган - ма­те­ма­ти­ка һәм ин­фор­ма­ти­ка бу­ен­ча яшь бел­геч эш­кә кил­гән. Учас­ток­та уңыш үс­те­рү­дә, га­дәт­тә­ге­чә, тәр­тип, тик ме­нә спорт­зал­да­гы сте­на­лар гы­на, элек­ке­ге­чә, ре­монт кө­тә, аш­ха­нә өчен яңа тә­лин­кә­ләр, бо­кал­лар са­тып алыр­га ки­рәк.

Ле­ни­но мәк­тә­бе өчен 2014 ел­да зур үз­гә­реш­ләр бу­лыр­га то­ра - ул мәк­тәп­ләр­не ка­пи­таль ре­монт­лау прог­рам­ма­сы­на кер­тел­гән. Кол­лек­тив­ның бар өме­те шун­да. Мәк­тәп­кә күп­тән за­ман­ча төс алыр­га һәм 42 ел­лык ис­ке пар­та­лар­дан, ту­зып бет­кән идән­нәр­дән ары­ныр­га ва­кыт. Тех­но­ло­гия ка­би­не­тын­да ни­ба­ры бер те­гү ма­ши­на­сы бар, аны­сы да үзе те­лә­гән­дә ге­нә те­гә. Әле­гә пе­да­гог­лар үз ка­би­нет­ла­рын би­зәү һәм бер­ни­ка­дәр төс кер­тү өчен җан-фәр­ман­га ты­ры­ша­лар. Кух­ня һәм аш­ха­нә­дә ре­монт бик ки­леш­ле чык­кан (кыш­лык­ка әзер­лә­гән әй­бер­ләр ас­сор­ти­мен­ты да зур). Ди­рек­тор­га хи­ма­я­че­ләр­не җә­леп итү эшен­дә күб­рәк эш­ләр­гә ки­рәк.

Әдәм­сә мәк­тә­бе­нең элек­ке уку­чы­ла­ры ту­ган мәк­тәп­лә­рен ба­ры ях­шы як­тан ис­кә ала­лар. Шу­шы мәк­тәп­не 40 ел элек тә­мам­ла­ган Әс­хәт Га­ри­фул­лин яңа уку елы­на тыш­кы җы­лы­лык трас­са­сын­да­гы җы­лы­лык үт­кәр­ми тор­ган ис­ке ма­те­ри­ал­ны яңа­сы­на ал­маш­тыр­ган (бар­лы­гы 40 метр - 120 мең сум­лык). Аны алыш­ты­ру­чы­лар да - мәк­тәп­нең элек­ке уку­чы­ла­рын­нан тор­ган бри­га­да. Агым­да­гы ре­монт эш­лә­рен­дә "Я­маш­нефть"­тә эш­ләү­че­ләр дә бик зур яр­дәм күр­сәт­кән: вак таш, буяу, гөл чүл­мәк­лә­ре алып кил­гән­нәр, ә АҖ баш­кар­ма ко­ми­те­ты транс­порт бе­лән яр­дәм ит­кән. Нәкъ ме­нә Әдәм­сә мәк­тә­бе эш­ләп чы­гар­ган план бу­ен­ча ра­йон­ның бе­лем би­рү уч­реж­де­ни­е­лә­рен­дә "Об­ра­зо­ва­ние без ущер­ба для здо­ровь­я" дип атал­ган сә­ла­мәт­лән­де­рү прог­рам­ма­сы кер­те­лә, ан­да ско­ли­оз һәм яс­сы та­бан­лы­лык про­фи­лак­ти­ка­сын­нан тыш фай­да­лы аша­ту­ны оеш­ты­ру да ке­рә.

(4 нче биттә)

(2 нче биттә)

Шул сә­бәп­ле мәк­тәп­тә төр­ле­дән-төр­ле ор­то­пе­дик сук­мак­лар һәм па­лас­лар, гим­нас­тик кү­не­гү­ләр һәм аяк та­ба­ны өчен мах­сус тре­на­жер­лар бай­так (агач­тан шо­мар­тып эш­лән­гән та­як­лар - алар­ны хез­мәт дә­рес­лә­рен­дә те­лә­сә кай­сы мәк­тәп­тә дә ясый ала­лар). Күп­че­лек мәк­тәп тер­ри­то­ри­я­се ка­бул итү кө­не­нә җы­еш­ты­рыл­ган, чүп үлән­нә­рен­нән арын­ды­рыл­ган иде. Кай­бер мәк­тәп­ләр­гә әле­ге эш ка­ни­кул бу­е­на һәм уку елы дә­ва­мын­да алып ба­рыл­сын иде, ди­я­се ки­лә.

Ту­был­гы Тау мәк­тә­бе­нә кер­гән җир­дә ак таш­тан тү­шәл­гән, кү­пер­чек һәм фон­тан бе­лән, ак­кош­лар йө­зеп йөр­гән яңа "күл" пәй­да бул­ган. Мәк­тәп яңа һәм бик ма­тур, та­гы нәр­сә­гә­дер ом­ты­лу ки­рәк тә ке­бек тү­гел. Әм­ма иҗат ке­ше­лә­ре кул ку­шы­рып уты­рыр­га өй­рән­мә­гән, кол­лек­тив яңа­дан­-я­ңа иде­я­ләр бе­лән янып яши. Мәк­тәп яны учас­то­гы­на (уң яктагы рәсемдә) кил­гән­дә, бер-ике сүз бе­лән ге­нә язып бе­те­рер­лек тү­гел, га­ди ге­нә әйт­кән­дә - "су­пер", бик ях­шы ев­ро­па фер­ме­ры­ны­кы күк (учас­ток мө­ди­ре Фә­нил Кә­ри­мов). Шу­ны­сы кыз­га­ныч, мон­да ба­ла­лар аз - 58әү ге­нә (шул исәп­тә дүр­те­се - бе­рен­че сый­ныф­ка, ту­гы­зы­сы 11 сый­ныф­ка ба­ру­чы­лар). Хә­зер мәк­тәп укы­ту­чы­лар­ның ква­ли­фи­ка­ци­я­сен кү­тә­рү һәм алар­ның икен­че юга­ры пе­да­го­гик бе­лем алу­ла­ры өс­тен­дә эш­ли, чөн­ки фән укы­ту­чы­ла­ры җи­теш­ми. Күп­ләр яңа­дан уку курс­ла­ры үт­кән һәм төп фән­нә­ре бе­лән бер­рәт­тән өс­тә­мә фән­нәр­дән дә укы­та ала­чак­лар. Кол­лек­тив яшь, җи­тәк­че­лә­ре В. Ва­ла­се­ев та гел ал­га рух­лан­ды­рып, дәрт­лән­де­реп то­ра. Җи­де­гә якын укы­ту­чы ки­лә­се ел­да яңа­дан ат­тес­та­ци­я­ләү үт­кә­рү­не кө­тә.

Ка­пи­таль ре­монт­тан соң Чал­лы Ба­шын­да­гы мәк­тәп нык бу­лып кү­ре­нә. Әм­ма срок бу­ен­ча 2013 ел­да (мәк­тәп­кә 30 ел ту­ла) аны рес­пуб­ли­ка прог­рам­ма­сы бу­ен­ча яңа ка­пи­таль ре­монт кө­тә. Әле­гә эш күп, ши­фер тү­бә­не, пар ка­за­нын (ко­тел) алыш­ты­рыр­га ки­рәк. Бер ка­зан­ны алыш­тыр­ган­нар ин­де, эре­теп ябыш­ты­ру эш­лә­ре­нә "Та­тарс­тан" аг­ро­фир­ма­сы" ҖЧҖнең ген. ди­рек­то­ры Го­мәр Сө­ләй­ма­нов 8 мең сум ак­ча бү­леп бир­гән, мәк­тәп кол­лек­ти­вы аңа бик рәх­мәт­ле. Спорт за­лын­да­гы вак-тө­як ремонт эш­лә­ре дә тө­гәл­лә­нү ал­дын­да, эч­ке һәм тыш­кы як­ка өлеш­чә кос­ме­тик ре­монт тө­гәл­лән­гән. Чә­чәк тү­тәл­лә­ре үре­леп ясал­ган, ти­е­шен­чә ка­рал­ган.

Шах­май мәк­тә­бе - Сан­ПиН бу­ен­ча яңа уку елы­на ку­ел­ган бар­лык та­ләп­ләр­не үтә­гән бер­дән­бер мәк­тәп. Ка­гый­дә­ләр­гә ту­ры ки­те­реп, сте­на­лар­ны во­доэ­муль­си­он­ка бе­лән бу­я­ган­нар ( ко­ри­дор­ны, аш­ха­нә­не), пар­та­лар - би­ек­лек бу­ен­ча көй­ләп ку­е­ла тор­ган, ян­гын кур­кы­ныч­сыз­лы­гы бу­ен­ча бар­лык та­ләп­ләр үтәл­гән. Цо­коль­не агарт­кан­нар, ко­тел­ны алыш­тыр­ган­нар, кой­ма­лар­ны ре­монт­ла­ган­нар, 130 метр от­мост­ка­ны це­мент­лы эре­мә бе­лән яңарт­кан­нар. Мәк­тәп­кә ке­рү юлын­да "Мәк­тәп - бе­лем чиш­мә­се" дип язып ку­ел­ган фи­гу­ра­лар­дан тор­ган яңа ком­по­зи­ция мәк­тәп­нең ви­зит кар­точ­ка­сы бу­лыр, мө­га­ен, төп фи­гу­ра бу­лып ачык ки­тап то­ра (өстәге рәсемдә). Аяк та­бан­нары өчен үзен­чә­лек­ле мас­саж сук­ма­гы та­би­гый ма­те­ри­ал­дан ясал­ган (агач­тан ыш­кы­лып ясал­ган та­як, чыр­шы күр­кә­се, йом­ры таш, чу­ер­таш һәм ком). Кыш­кы­лык­ка 95 кг яшел­чә, җи­ләк-җи­меш туң­ды­рыл­ган.

Яңа Чиш­мә гим­на­зи­я­се мәк­тәп­ләр­гә ка­пи­таль ре­монт прог­рам­ма­сы бу­ен­ча 6 млн. сум ти­рә­се ак­ча үз­ләш­тер­гән. 2 де­таль - плас­тик тә­рә­зә һәм жа­лю­зи­ның би­на­ның эч­ке ягын ту­лы­сын­ча үз­гәр­тү­е­нә исең ки­тәр. Хә­зер мәк­тәп­тә агач тә­рә­зә­ләр юк, фә­кать плас­тик кы­на, шул исәп­тә спорт за­лын­да да, тә­рә­зә пәр­дә­лә­ре 2 ка­би­нет­та гы­на кал­ган. Бәд­рәф­ләр­дә яңа сан­тех­ни­ка, ев­ро­ка­би­на­лар ур­наш­ты­рыл­ган. Җы­лы­ту тор­ба­ла­ры­ның ба­ры­сы да плас­тик­ка алыш­ты­рыл­ган, суүт­кәр­геч­ләр­гә кай­нар су то­таш­ты­рыр­га вәгъ­дә ит­кән­нәр. Тө­зү­че­ләр­гә спорт за­лын һәм бар­лык ка­би­нет­лар­да вен­ти­ля­ция эш­лә­рен ахы­ры­на­ча эш­ләп бе­те­рә­се ге­нә ка­ла. Тиз­дән кух­ня­да яңа җи­һаз кай­та­ры­ла­чак, яңа ит тарт­кыч са­тып ала­сы гы­на ка­ла. Гим­на­зи­я­нең элек­ке­ге уку­чы­сы Н. Ду­на­ев бү­ләк ит­кән Рос­сия та­ри­хы­ның юби­лей да­та­ла­ры хөр­мә­те­нә рус рәс­сам­на­ры кар­ти­на­ла­ры­ның яңа кол­лек­ци­я­се Та­рих елын­да мәк­тәп өчен зур бү­ләк бул­ган һәм ва­кыт­лы би­рел­гән. 1 сен­тябрь­дә гим­на­зия ишек­лә­рен 247 уку­чы ачып ке­рә­чәк, алар­га ял итү өчен 1 кат­та тен­нис өс­тә­ле ур­наш­тыр­ган­нар. Гим­на­зия күз­гә кү­ре­неп һәрь­як­лап за­ман­ча төс ала ба­ра.

Күр­гә­не­без­чә, яңа уку елы­на һәр мәк­тәп үзен­чә, үз мөм­кин­лек­лә­ре һәм те­ләк­лә­рен­нән чы­гып әзер­лән­гән. Алар­га ясал­ган ким­че­лек­ләр­не тө­зә­тә­се ге­нә ка­ла һәм ки­лә­чәк­тә мон­дый җи­теш­сез­лек­ләр­гә юл куй­мау ки­рәк. Го­му­мән, бу тик­ше­рү ко­мис­сия әгъ­за­ла­рын­да уңай тәэ­сир кал­дыр­ды, мәк­тәп кол­лек­тив­ла­ры эш­ли һәм яңа уку елы­на әзер­ләр.