Нәсел җебе

-Мон­дый оч­ра­шу­ны оеш­ты­рыр ал­дын­нан шак­тый хез­мәт ку­яр­га ту­ры кил­де: 1858 ел­гы Х ре­ви­зия язуы ма­те­ри­ал­ла­рын, 1865-1917 ел­лар өчен мет­рик язу­ла­рын, Уфа­да­гы Дәү­ләт ар­хи­вын­да сак­ла­ну­чы 1832-1858 ел­лар­да­гы Орен­бург мө­сел­ман­ ди­ния нә­за­рә­тен­нән, Га­зый­мов­лар нә­се­ле­нең баш­ка чы­га­нак­ла­рын­нан алын­ган ма­те­ри­ал­лар­ны ачык­ла­дык. Шу­лай итеп, без Га­зыйм ба­бай­ның бар­лык ту­ган­на­рын бил­ге­ли ал­дык. Алар 9 ба­ла бул­ган: Мө­хәм­мәт­ва­фа (1864 ел­да ту­ган), Мө­хәм­мәт­са­фа (1866-1937), Мө­хәм­мәт­гә­рәй (1868-1883), ул 14 яшен­дә үл­гән, Мос­та­фа (1870-???), Би­би­хә­ди­чә (1873-1962), Би­би­га­зыйм (1876-1945), Би­би­га­җи­лә (1879-1948), Ну­рул­ла (1881-???), Мө­хәм­мәт­гә­рәй (1884-1938). Бу ба­ла­лар­ның әти­лә­ре - Мө­хәм­мәт­кә­рим (1838 ел­гы), әни­лә­ре - Шәм­се­ба­ну Миф­та­хет­дин кы­зы.

1858 ел­гы Х ре­ви­зия язу­ла­ры бу­ен­ча без карт ба­бай Мө­хәм­мәт­кә­рим­нең әти­сен, әни­сен, ту­ган­на­рын ачык­лый ал­дык: әти­се - Рә­хим­кул Әми­ров (1797 ел­да ту­ган), әни­се - Фа­тый­ма Иб­ди­е­ва (1808 ел­гы). Алар­ның җи­де ба­ла­ла­ры бул­ган: Мө­хәм­мәт­рә­хим (1826-1913), Мө­хәм­мәт­җан (1838), Фәх­рел­ни­са (1835), Мө­хәм­мәт­кә­рим (1838), Хөб­бе­ни­са (1843), Мө­хәм­мәт­са­дыйк (1845-1913), Хә­ер­ни­са (1850 ел­гы). Рә­хим­кул­ның үзе­нең дә ту­ган абый­сы бул­ган: Рәх­мә­тул­ла (1794), Рәх­мә­тул­ла­ның ул­ла­ры Фәс­хет­дин (1818), Мө­хәм­мәт­рә­хим (1826), Хис­мә­тул­ла (1843).

Ни­һа­ять, Рәх­мә­тул­ла­ның һәм Рә­хим­кул­ның әти­се - Әмир, якын­ча 1770 ел­да ту­ган. Ә бит без­нең Зи­рек­ле авы­лы­ның ни­гез са­лу елы бар­лык бе­леш­мә­лек­ләр­дә 1730 ел­лар дип бил­ге­лә­нә. Мон­нан тү­бән­дә­ге­не кү­зал­лар­га мөм­кин: Әмир ба­бай­ның әти­се һәм та­гын бер­ни­чә га­и­лә Зи­рек­ле-Ерык­лы авы­лы­на (Ки­чү, Адамча, Ерык­лы) ни­гез са­лу­чы­лар бул­ган. Ме­нә бу чын­нан да та­рих! Әле­гә без бу нык тар­мак­лан­ган нә­сел­нең бер чыл­бы­рын - Га­зыйм (Би­би­га­зыйм) ба­бай нә­се­лен ге­нә ал­дык.

Аның онык­ла­ры һәм онык­чык­ла­ры бү­ген­ге­се көн­не ил­нең төр­ле поч­мак­ла­ры­на си­бел­гән. Бәй­рәм­гә Ка­зан­нан, Яр Чал­лы­дан, Тү­бән Ка­ма­дан, Ле­ни­но­горс­ки­дан, Ча­бак­сар­дан (шә­һәр), Әл­мәт­тән, Зәй­дән, Ямаш­тан (Әл­мәт ра­йо­ны) бар­лы­гы 52 ке­ше җы­ел­ды. Алар Рә­хим­кул ба­бай­дан баш­лап Га­зый­мов­лар­ның ту­лы шә­җә­рә­сен тө­зү ни­я­тен, та­был­ган соң­гы ар­хив ма­те­ри­ал­ла­рын кер­теп, бү­ген үк шу­шы мак­сат­ка мат­ди яр­дәм күр­сә­теп, Зи­рек­ле авы­лы та­ри­хы бу­ен­ча 5 нче ки­тап бас­ты­ру иде­я­сын да их­лас­тан хуп­ла­ды­лар. Вә­гыйз абый Га­зый­мов­ның ба­ла­ла­ры компь­ю­тер өс­тә­ле бе­лән урын­дык бү­ләк ит­те­ләр. Үз чи­ра­тын­да му­зей алар­га ис­тә­лек итеп М. Га­зый­мов­ның ки­тап­ла­рын бү­ләк ит­те. Ха­мәт­җан ба­бай (Мө­хәм­мәт­җан, 1827-1897) ли­ни­я­се бу­ен­ча да, ягъ­ни әни­ем Рә­хи­лә Ну­рул­ла кы­зы­ның шә­җә­рә­се бу­ен­ча мон­дый оч­ра­шу­лар ал­да әле та­гын бу­лыр, дип өмет­лә­нәм.