9 айга йомгак ясадылар

ТР Хи­сап па­ла­та­сы та­ра­фын­нан ра­йон­ның бюд­жет оеш­ма­ла­рын тик­ше­рү нә­ти­җә­лә­ре бе­лән ки­ңәш­мә­гә җы­е­лу­чы­лар­ны ра­йон­ның Конт­роль-хи­сап па­ла­та­сы рә­и­се Ро­ман Губ­кин та­ныш­тыр­ды. Фи­нанс өл­кә­сен­дә ачык­лан­ган тәр­тип бо­зу­лар га­еп­ле шә­хес­ләр­дән ту­лы кү­ләм­дә тү­ләт­те­ре­лә­чәк.

Ал­да үт­кә­рел­гән ки­ңәш­мә­дә ка­бул ител­гән ка­рар­лар­ның үтә­ле­ше­нә ана­лиз бе­лән Со­вет­ның оеш­ты­ру бү­ле­ге мө­ди­ре Лю­бовь Бы­лин­ки­на чы­гыш яса­ды. 9 ай эчен­дә чы­гым­нар һәм ке­рем­нәр бу­ен­ча ра­йон һәм авыл җир­лек­лә­ре бюд­же­ты үтә­ле­ше ту­рын­да­ Фи­нанс-бюд­жет па­ла­та­сы рә­и­се Люд­ми­ла За­ва­ли­ши­на сөйләде. 9 ай­да му­ни­ци­паль ра­йон­ның бер­ләш­те­рел­гән бюд­жет­ка үз ке­рем­нә­рен кер­тү пла­ны ел­лык бил­ге­лә­нү­гә ка­ра­та 76 про­цент­ка үтәл­гән. Үт­кән ел­ның шул ук чо­ры бе­лән ча­гыш­тыр­ган­да ке­рем­нәр 36 про­цент­ка арт­кан яки фи­зик зат­лар­ның ни­гез­дә ке­рем­нә­ре­нә са­лын­ган са­лым хи­са­бы­на (26,9 млн. сум­га), бо­лар бар­лык кер­гән са­лым­нар­ның 83 про­цен­тын тәш­кил итә. Нефть оеш­ма­ла­рын­нан бюд­жет­ка бар­лык са­лым­нар­ның 64 про­цен­ты, бюд­жет оеш­ма­ла­рын­нан - 18, ке­че һәм ур­та биз­нес предп­ри­я­ти­е­лә­рен­нән - 10, аг­рар сек­тор­да­гы предп­ри­я­ти­е­ләр­дән - 6, баш­ка оеш­ма­лар­дан - 2 про­цент тәш­кил итә. Бюд­жет оеш­ма­ла­рын­нан кер­гән ке­рем кү­лә­ме (өле­ше) да­и­ми төс­тә ки­ми ба­ра һәм шу­ңа кү­рә ке­че биз­нес­тан са­лым­нар кер­тү­не арт­ты­рыр­га ки­рәк, ә мо­ның өчен яңа эш урын­на­ры бул­ды­рыр­га, ха­лык­ның эш­мә­кәр­лек эш­чән­ле­ген үс­те­рер­гә ки­рәк. Авыл җир­лек­лә­ре бюд­жет­ла­ры­на үз ке­рем­нә­рен кер­тү бу­ен­ча план шу­лай ук 74 про­цент­ка үтәл­гән (анык­лык кер­тел­гән ел­лык за­да­ни­е­гә ка­ра­та 17,7 млн. сум кү­лә­мен­дә). 15 авыл җир­ле­ге ара­сын­да 6сы гы­на план­ны үти ал­ган (Ак­бү­ре, Ека­те­ри­на, Зи­рек­ле, Крас­ный Ок­тябрь, Әдәм­сә һәм Че­ре­му­хо­во).

Ра­йон­ның бер­ләш­те­рел­гән бюд­жет чы­гым­на­ры анык­лык кер­тел­гән ел­лык бил­ге­лә­нү­гә ка­ра­та 78 про­цент­ка үтәл­гән. Авыл җир­лек­лә­ре бюд­же­ты­ның чы­гым­нар өле­ше 68 про­цент­ка үтәл­гән.

Бер ай­да җир­ле бюд­жет­ка не­до­им­ка­лар 24 про­цент­ка ки­ме­гән. Са­лым­нар бу­ен­ча не­до­им­ка­лар Әдәм­сә һәм Шах­май АҖ-ләр­дә ту­лы­сын­ча юк. То­рак­ны ва­кыт­лы­ча фай­да­лан­ган өчен бу­рыч­лар ки­ми, 51,3 мең сум бу­рыч­ның 91 про­цен­ты Яңа Чиш­мә АҖ-гә ту­ры ки­лә.

Җир һәм ми­лек мө­нә­сә­бәт­лә­ре па­ла­та­сы эше ту­рын­да­гы ин­фор­ма­ция бе­лән аның рә­и­се На­талья Гор­де­е­ва чы­гыш яса­ды. Бер ай­да ни­ба­ры 24 фа­тир хо­су­сый­лаш­ты­рыл­ган, хо­су­сый­лаш­ты­рыл­ма­ган 261 фа­тир кал­ган. Буш кал­ган 307 бак­ча­ның 244се яңа ху­җа­лар­га би­рел­гән, сен­тябрь­дә исә ни­ба­ры 2 бак­ча гы­на (буш кал­ган) баш­ка ке­ше­гә би­рел­гән.

Ки­ңәш­мә­дә энер­гия ре­сурс­ла­ры чы­гым­на­ры­на ана­лиз бе­лән Фи­нанс-бюд­жет па­ла­та­сы бел­ге­че Оль­га Пь­ян­зи­на чы­гыш яса­ды. Бил­ге­ләп үтел­гән­чә, 9 ай­да электр энер­ги­я­сен кул­ла­ну 2011 ел бе­лән ча­гыш­тыр­ган­да 854 мең сум­га арт­кан (ра­йон авыл­ла­ры урам­на­ры­на өс­тә­мә урам як­тырт­кыч­ла­рын ур­наш­ты­ру хи­са­бы­на). Та­би­гый газ 5,7 млн. сум­лык са­рыф ител­гән, кор­рек­тор­лы яңа газ са­на­гыч­ла­ры ур­наш­ты­ру хи­са­бы­на газ чы­гым­на­ры ки­ме­гән.

Яңа Чиш­мә авыл җир­ле­ге баш­кар­ма ко­ми­те­ты җи­тәк­че­се Ни­ко­лай Па­шу­тин ми­лек­кә са­лы­на тор­ган са­лым­нар­ны җыю, со­ци­аль найм бу­ен­ча тәкъ­дим ител­гән то­рак өчен бу­рыч­лар­ны тү­ләү ха­кын­да хә­бәр ит­те. Әле­ге мәсь­ә­лә­ләр бу­ен­ча эш әле­гә ти­е­шен­чә алып ба­рыл­ма­вын бил­ге­ләп үт­те.

Шах­май АҖ бух­гал­те­ры Фәр­да­нә Га­ли­мо­ва­ның хез­мәт ре­сурс­ла­ры ба­лан­сы бу­ен­ча чы­гы­шы тың­лан­ды. Граж­дан­лык то­ры­шы акт­ла­рын язу­ны элект­рон фор­ма­да баш­ка­ру­га кү­че­рү ту­рын­да ЗАГС мө­ди­ре Алия Миръ­я­ку­по­ва сөй­лә­де. 1 ок­тябрь­гә бул­ган то­рыш бу­ен­ча акт­лар­ның 58 про­цен­ты элект­рон фор­ма­да баш­ка­рыл­ган. Әле­ге мәсь­ә­лә бу­ен­ча Ту­был­гы Тау АҖ тән­кыйть уты­на то­тыл­ды.

2013 ел­ның 1 гыйн­ва­ры­на 1920 ел­дан баш­лап хә­зер­ге­се ва­кыт­ка чак­лы бар­лык граж­дан­лык то­ры­шы акт­ла­ры­ның 80 про­цен­ты элект­рон фор­ма­га кү­че­ре­лер­гә ти­еш. До­ку­мент­лар әй­лә­не­ше­нең элект­рон фор­ма­сы һәм авыл җир­лек­лә­ре сайт­ла­ры то­ры­шы ту­рын­да ин­фор­ма­ти­за­ция бү­ле­ге на­чаль­ни­гы Алек­сандр Янов сөй­лә­де. Бу­ре­вест­ник, Ча­бак­сар һәм Яңа Чиш­мә АҖ сайт­ла­ры си­рәк ту­лы­лан­ды­ры­ла.

Ра­йон баш­лы­гы урын­ба­са­ры На­и­лә За­ки­ро­ва шәх­си яр­дәм­че ху­җа­лык­лар­ны үс­те­рү ту­рын­да­гы ин­фор­ма­ция бе­лән чы­гыш яса­ды. Аның чы­гы­шы ди­аг­рам­ма­лар һәм гра­фик­лар бе­лән аң­ла­тыл­ды. Прог­рам­ма эш­ли баш­ла­ган­нан бир­ле бар­лы­гы 184 млн. сум кү­лә­мен­дә 1290 кре­дит алын­ган. Ел ба­шын­нан бир­ле бар­лы­гы 47 млн. 682 мең сум­лык 265 кре­дит би­рел­гән. ШЯХ­ны үс­те­рү­гә кре­дит­лар би­рү бу­ен­ча "Ак Барс банк" ал­да ба­ра, ул 118 кре­дит бир­гән, ан­на­ры "Тат­фонд­банк" (90 кре­дит), Сак­лык бан­кы (41 кре­дит) һәм Рос­сель­хоз­банк - 16 кре­дит. Акъ­яр, Ак­бү­ре, Ека­те­ри­на, Ле­ни­но, Яңа Чиш­мә, Пет­ро­па­вел, Ту­был­гы Тау һәм Ча­бак­сар АҖ кре­дит­лар алу бу­ен­ча җит­ке­рел­гән за­да­ни­е­не үтә­гән­нәр. Би­рел­гән ШЯХ кре­дит­ла­ры са­ны бу­ен­ча без­нең ра­йон (100 йорт­ка) ур­та­ча рес­пуб­ли­ка күр­сәт­кеч­лә­рен­нән ка­лы­ша (26га 30). Акъ­яр, Ак­бү­ре, Ту­был­гы Тау, Ча­бак­сар һәм Шах­май АҖ-дә күр­сәт­кеч­ләр ур­та­ча рес­пуб­ли­ка күр­сәт­ке­чен­нән юга­ры­рак. Ха­лык­тан сөт са­тып алу ту­рын­да сөй­лә­гән­дә, 9 ай эчен­дә бер баш сы­ер­дан тап­шы­рыл­ган сөт 1816 кг тәш­кил ит­кән, дип бил­ге­ләп үтел­де, үт­кән ел дә­рә­җә­сен­нән 22 про­цент­ка күб­рәк. Сөт са­ту­ның ур­та­ча бә­я­се 9 сум 91 ти­ен тәш­кил ит­кән. Ха­лык бе­лән исәп-хи­сап ясау соң­гы ва­кыт­лар­да тот­кар­ла­на. Ки­ңәш­мә­дә ком­му­наль хез­мәт­ләр өчен элект­рон ва­ри­ант­та тү­ләү, авыл ху­җа­лы­гы яр­мин­кә­лә­рен­дә кат­на­шу һ.б. мәсь­ә­лә­ләр ка­рал­ды.

Ки­ңәш­мә ахы­рын­да ра­йон баш­лы­гы Ча­бак­сар АҖ баш­лы­гы Петр Пет­ров­ны уз­ган ту­ган кө­не бе­лән кот­ла­ды һәм аңа бү­ләк тап­шыр­ды.

Евгений Старов