Үсеш резервлары бар

Бу чәр­шәм­бе­дә РМЙ да ра­йон баш­лы­гы Вя­чес­лав Коз­лов рә­ис­ле­ген­дә агым­да­гы ел­ның өч аен­да тер­лек­че­лек­тә­ге эш нә­ти­җә­лә­ре бу­ен­ча ки­ңәш­мә бу­лып үт­те. Әле­ге тар­мак­та­гы эш­ләр то­ры­шы­на ана­лиз бе­лән авыл ху­җа­лы­гы ида­рә­се на­чаль­ни­гы Сер­гей Ба­ра­нов чы­гыш яса­ды.

Ев­ге­ний СТА­РОВ

Ки­ңәш­мә баш­ла­ныр ал­дын­нан ра­йон­ның авыл ху­җа­лы­гы оеш­ма­ла­ры җи­тәк­че­лә­ре, бел­геч­лә­ре һәм авыл җир­лек­лә­ре баш­лык­ла­ры Вла­ди­мир Коз­лов­ның фер­мер ху­җа­лы­гы тер­ри­то­ри­я­сен­дә бул­ды­лар һәм тех­ник ка­рау­га әзер­лән­гән авыл ху­җа­лы­гы тех­ни­ка­сын ка­ра­ды­лар (ту­лы­рак яз­ма­ны га­зе­та­быз­ның ки­лә­се са­нын­нан укый ала­сыз).

Авыл ху­җа­лы­гы оеш­ма­ла­ры­ның бы­ел­ның мар­ты һәм өч аен­да эш­лән­гән эш­лә­ре­нә ана­лиз слайд­лар­да күр­сә­тел­де, ан­да ху­җа­лык­лар эше­нең ди­на­ми­ка­сы бил­ге­ләп үтел­де.

Сер­гей Ба­ра­нов про­дук­ция җи­теш­те­рү бу­ен­ча тер­лек­че­ләр­нең эшен го­му­мән уңай як­тан бил­ге­ләп үт­те, тик не­га­тив мо­мент­лар да бар: ат­лар­ның баш са­ны (үт­кән ел­гы дә­рә­җә­гә ка­ра­та 93 про­цент­ка) һәм дуң­гыз ите җи­теш­те­рү ки­мү (64 про­цент) кү­зә­те­лә. МЭТ­нең баш са­ны уз­ган ел бе­лән ча­гыш­тыр­ган­да 411 баш­ка арт­кан, "И­ген­че" ҖЧҖ­дә, "Ба­ро­ва О.М." һәм "Ис­ха­ков Р.М." КФХ-лар­да ки­мү кү­зә­те­лә. Бер ай эчен­дә сы­ер­лар­ның баш са­ны 57гә, дуң­гыз­лар - 286, са­рык­лар 242 баш­ка арт­кан, ә ат­лар 35 баш­ка ки­ме­гән. Өч ай­да МЭТ ар­ты­мы 402 баш тәш­кил ит­кән, баш са­нын арт­ты­ру­га иң зур өлеш­не "Та­тарс­тан" аг­ро­фир­ма­сы керт­кән (212 баш), ә Ти­хо­нов һәм Ис­ха­ков фер­мер ху­җа­лык­ла­ры - ки­мет­кән­нәр. Са­рык­лар бу­ен­ча (өч ай­да) 596 баш­ка ар­ту кү­зә­те­лә һәм иң зур ар­тым "Ар­хан­гельс­ко­е" КФХ" ҖЧҖ-гә ту­ры ки­лә (516 баш).

Ту­ла­ем сөт җи­теш­те­рү бу­ен­ча ра­йон күр­ше ра­йон­нар­дан арт­та то­ра, дип бил­ге­ләп үт­те Вя­чес­лав Коз­лов, биг­рәк тә 100 гек­тар фай­да­ла­ны­ла тор­ган авыл ху­җа­лы­гы җир­лә­ре­нә сөт җи­теш­те­рү күр­сәт­кеч­лә­ре бу­ен­ча ра­йон арт­та ка­ла (32 нче урын­да). Хәт­та өч ай­да сөт җи­теш­те­рү­не 504 тон­на­га арт­тыр­сак та (үсеш 111 про­цент), бер сы­ер­дан са­вып алын­ган сөт бу­ен­ча без ур­та­ча рес­пуб­ли­ка күр­сәт­кечен­нән 500 грамм­га ка­лы­ша­быз. Өч ай­да бер баш сы­ер­дан 1008 кг сөт са­вып алын­ган, иң зур ар­тым - Фәр­гать Вә­ли­ев­ның фер­мер ху­җа­лы­гын­да (594 кг). МЭТ­ләр­дән ур­та­ча тәү­лек­лек ар­тым алу бу­ен­ча ра­йон ху­җа­лык­ла­ры үт­кән ел­га ка­ра­ган­да ях­шы­рак эш­лә­гән­нәр. Ту­ла­ем ал­ган­да алар 651 грамм тәш­кил ит­кән, ә үсеш - 76 грамм. Ит җи­теш­те­рү (бер квар­тал­га) 91 тон­на­га арт­кан, мо­ңа сы­ер ите җи­теш­те­рү­не арт­ты­ру хи­са­бы­на иреш­кән­нәр, дуң­гыз ите җи­теш­те­рү 2011 ел дә­рә­җә­се­нә ка­ра­та 64 про­цент тәш­кил ит­кән. Өч ай­да 1796 бо­зау алын­ган, бу уз­ган ел дә­рә­җә­сен­нән 378 баш­ка күб­рәк. "Та­тарс­тан" (204 баш) һәм "Ку­лон" (115 баш бо­зау) аг­ро­фир­ма­ла­рын­да иң күп үр­чем алу­га иреш­кәннәр. Та­на­лар бе­лән кө­тү­не яңар­ту­да бы­ел ху­җа­лык­лар үт­кән ел­га ка­ра­ган­да ях­шы­рак эш­лә­гән­нәр (са­вым кө­тү­е­нә 208 та­на кер­тел­гән, бу 2011 ел­га ка­ра­ган­да 76 баш­ка күб­рәк). Өч ай­да МЭТ үле­ме 25 баш­ка, дуң­гыз­лар - 293 баш­ка ки­ме­гән. МЭТ­ләр­нең ур­та­ча авыр­лы­гы (те­ре авыр­лы­гы) 400 кг тәш­кил ит­кән, әм­ма ае­рым ху­җа­лык­лар­да ул ни­ба­ры 180 кг гы­на бул­ган, бу ха­лык­ка ябык тер­лек­ләр са­ту хи­са­бы­на ки­леп чы­га. Ра­йон ху­җа­лык­ла­ры­ның бер­ни­чә ел­да үсеш ди­на­ми­ка­сын­да җи­теш­те­рү-икъ­ти­са­дый күр­сәт­кеч­лә­ре­нә ана­лиз бе­лән авыл ху­җа­лы­гы һәм азык-тө­лек ида­рә­се­нең икъ­ти­сад бү­ле­ге на­чаль­ни­гы Эн­җе Шәй­дул­ли­на чы­гыш яса­ды. Иң ях­шы үсеш ди­на­ми­ка­сы "Вә­ли­ев Ф.Р." КФХ­да кү­зә­те­лә: 5 ел эчен­дә про­дук­ция җи­теш­те­рү 4 тап­кыр арт­кан, МЭТ са­ны - 2,5 тап­кыр­га, сы­ер­лар са­ны - 1,6 тап­кыр, сөт җи­теш­те­рү - 2 һәм ит җи­теш­те­рү 7 тап­кыр­га арт­кан. Шул ук ва­кыт­та кай­бер ху­җа­лык­лар уз­ган ел­лар­га ка­ра­ган­да на­чар­рак эш­ли­ләр, ягъ­ни авыл ху­җа­лы­гы про­дук­ци­я­сен җи­теш­те­рү­дә чы­гым­нар - зур, ә ке­рем - тү­бән. Ра­йон ху­җа­лык­ла­рын­да ор­лык­лык ма­те­ри­ал то­ры­шы­на ана­лиз бе­лән ТР бу­ен­ча "Рос­сель­центр" ФГУ фи­ли­а­лы­ның ра­йон бү­ле­ге на­чаль­ни­гы Рә­фис Зи­ни­я­тул­лин чы­гыш яса­ды. Кай­бер фер­мер ху­җа­лык­ла­ры әле­гә­чә ор­лык­лар­ны тик­шер­тү­гә тап­шыр­ма­ган­нар, алар­ны тик­шер­ми то­рып чә­чү нор­ма­сын бил­ге­ләп бул­мый, вак фер­мер ху­җа­лык­ла­рын­да сорт­сыз ор­лык­лар да бар, алар­ны исә бө­тен­ләй чә­чәр­гә яра­мый. Кал­ган ва­кыт эчен­дә ор­лык­лар­ны ти­еш­ле кон­ди­ци­я­гә җит­ке­реп, ба­ры тик сый­фат­лы ор­лык­лар гы­на чә­чәр­гә ки­рәк.

Ки­ңәш­мә­дә шу­лай ук яз­гы кыр эш­лә­ре­нә хә­зер­лек мәсь­ә­лә­лә­ре дә ка­рал­ды: тех­ни­ка­ның, та­гыл­ма ин­вен­тарь­лар­ның то­ры­шы, ми­не­раль аш­ла­ма­лар, ягу­лык-май­лау ма­те­ри­ал­ла­ры бе­лән тәэ­мин ите­леш, кре­дит­лар алу ке­бек агым­да­гы мәсь­ә­лә­ләр­гә тук­тал­ды­лар. Ки­ңәш­мә аз­агын­да март аен­да күб­рәк бо­зау алу­га иреш­кән 4 ор­лык­лан­ды­ру­чы­га пре­ми­я­ләр тап­шы­рыл­ды.