Гомер буе эш сөючән

Нина Николаевна авылның төп халкы. Өйләнешкәч, авыл медпунктында санитарка булып эшли башлый. Аннан пенсиягә чыга һәм 70 яшькә кадәр эшли. Медпунктта идәннәрне юа, Мич эретә, һәм шунда ук колхоз эшләренә: токка, савуга, сарыкларны кисәргә җибәрәләр. Күп еллар колхоз эшчеләре өчен ашханәдә пешерә.

11 яшеннән 4 сыйныфтан соң хезмәттә. Әни ике кызны ялгыз үстерә. Әтием армиядә һәлак булды. Сугыш елларында Нина бер кисәк икмәк өчен өйләр буйлап идәннәрне юарга йөри. Әнисе почтальон булган һәм шулай ук өстәмә эшләгән: кемгә сенаж белән ярдәм итәргә, кемгә бакча утыртырга. Бер уч тоз, бер пар бәрәңге һәм аларга бирелгән каз аякларына шатландылар. Нинааби әле дә үзенең бертуган апасы, ачлыктан үлгән кечкенә Лидочканы искә ала. Идән буйлап йөрдем һәм авызга икмәк валчыклары җыйдым, күз яшьләрен сөртеп, дип искә ала ул. Мин аны шулай кызганам.

Нина әнисе белән чәчүлек сөгөлдөр, кишер, урак, урманга утын алырга барган. 15 яшеннән аны торфка җибәрә башлыйлар. 1953 елда кияүгә чыга. 40 яшендә 22 ел бергә яшәгәннән соң ире белән аерылыша. Өч кечкенә баласын берүзе күтәрә, Татьянага 10 яшь була. Олы апага туй гына үткәрәләр, икенче абыйсын армиягә озаталар. Ире Владимир соңыннан берләшергә тәкъдим итә, ләкин Нина бөтенләй аерылырга карар итә. Дөрес, әтисе балалар белән аралашкан, кулыннан килгәнчә ярдәм иткән, колхозда механик булып эшләгән.
Хәзер барлык балалар да бер шәһәрдә — Әлмәттә, Нина Николаевна Татьянада яки кече улында яши. Калган балалар эшли (өлкән кызы Лидия төзелештә, Александр заводта көйләүче, Владимир пенсионер, Михаил шофер — дальнобойщик). Барысы да үзара элемтәдә тора, әниләре янына килә. Нина Николаевнаның 12 оныгы һәм 16 оныкчыгы бар.

Юбилейга җыелачаклар. 

Татьяна 32 ел төньякта, Яңа Уренгойда эшли. Ике ел элек әниемне карарга килдем, ул пенсиядә. Кыш көне алар Әлмәттә, җәй көне Андреевкада.

Нина Николаевнаның йорты кечкенә һәм инде карт булса да, аны барыбер шунда тарта. Андреевкага барыр өчен җылылык көтми. Кыш көне йортта салкын яшәргә, газ булса да. Ләкин җәй көне анда Мәрхәмәт! Хуҗасы булмаган чакта йортны күршесе карый һәм мәче ашата. Бу социаль хезмәткәр Нига Гарева, ул элек Нина Николаевнаны караган. Татьянага эш буенча барырга кирәк булса, ул аны күзәтә. Хорошои яхшы ишетә, ләкин бер күз генә күрә. Ләкин ул үз аякларында йөри, сәламәтлеге турында зарланмый.
Туган җирендә Нина Николаевнаның йөрәге тынычлана. Татьяна кечкенә бакча утырта, чәчүлекләрне карый. Әни аңа мораль яктан ярдәм итә

— Авыл хезмәте аңа шатлык китерә. Ул табигате буенча энергияле, эшләргә ярата. Һәм хәзер барысын да эшләр идем. Яз көне килеп җиткәч, ул барысын да тели: «Мин моны шунда утыртыр идем, анда кайгыртыр идем». Барысы да: «Әйдә, ярдәм итик», — дип сорый, ләкин мин аны йөкләргә куркам. Әни һәрвакыт үзе чаба һәм көч булганда утырта иде.

Терлекләрне гомер буе сыер, дуңгыз, каз, сарык тоткан. Сарыклар шулай соңгысына кадәр, 80 ел эчендә булганга кадәр. Дөрес, бераз, биш. Соңгы елларда ул бөтенләй ялгыз иде. Алар дус кызлар кебек аерылгысыз иде. Аны көтүгә куып җибәрмәгәннәр, сарык бик куллы булган, әнисе артыннан барысын да эзләп йөргән.

— Әни безне каты тәрбияләде. Мәсәлән, иртән эшкә бара, абыйсы белән безгә картуфны туздырырга куша. Эшләмә! — дип елмая Татьяна. Шулай итеп эшкә өйрәттем. 

— Барысын да эшләдек, әниемнең барлык йөкләмәләрен үтәдек. Малайлар печән чабалар иде, мин өйдә чистартам, — дип дәвам итә ул. — Иртән эшкә киттем, кич кайттым. Мин аның мәктәп алдындагы иртәнге ашка ипиләрен һәм дәрестән кайтканда пирогларын яки блинчикларын искә төшерәм. Безгә күпме яңалык тегеп куйдым, шулкадәр еллар эчендә чулпылар, варежеклар тектем. Безгә мөмкин булганның барысын да бирергә тырыштым, барысын да тәэмин итәргә тырыштым. Беркемгә дә өметләнмәдем. Өчебезне берүзебез күтәрде. Гомер буе эш сөючән. 

Нина Николаевна «хезмәт ветераны» исеменә һәм күп балалы әни буларак медальгә ия. Авыл төбендә аның 85 яшьлек авыл җирлеге башкарма комитетыннан күпьеллык намуслы хезмәте өчен Рәхмәт хаты белән бүләкләнделәр. Юбилярыбызга ныклы сәламәтлек, оптимизм һәм озаграк актив булып калуыбызны телибез!