Укытучы булу - бу бик катлаулы хезмәт

Тумышы белән Миләүшә Госман кызы Яшел Үзән районыннан, ә безнең районга Тат. Волчья авылы егетенә кияүгә чыгып кайта. Аның педагог булып эшләү тәҗрибәсе зур - 35 елдан артык. Казан педучилищесыннан соң биш ел Түбән Камада балалар бакчасында тәрбияче булып эшли. Тик һәрвакыт туган апасы үрнәгендә - 1 сыйныфта ук укытучы булырга хыяллана.  Педучилище укытучылары да шул юлны сайларга, нәкъ менә рус теле һәм әдәбияты укытучысы булырга кушалар.
1988 елда ире белән бергә Яңа Чишмә районына күченәләр, ул вакытта инде ул КДУның филология факультетында читтән торып укучы студент була.  Башта мәгариф бүлегендә методист булып эшли, 1995 елдан Яңа Чишмә гимназиясендә хезмәт куя. Егерме дүрт ел эчендә 4 чыгарылыш ясый, шул исәптән быел да.  Ә беренче чыгарылыш укучыларына инде хәзер 33 яшь. Алар үз укытучыларын онытмыйлар. – Минем барлык укучыларым да бик яхшы, мин аларны барысын да яратам, - ди ул. – Очрашканда сөенеп, кочаклап алалар, хәлләрегез ничек, дип сорыйлар. Чыгарылыш сыйныф укучылары белән очрашканда алар белән походка бармый калган елым юк. Алар чәчәкләр бүләк итәләр, сюрпризлар ясыйлар. Быел татар сыйныфы - бишенче сыйныфка җитәкчелек итәм. Нинди акыллы, тәрбияле, җаваплы һәм кызыксынучан балалар эләкте миңа. Башлангыч сыйныфлар укытучысы Гөлназ Гыйльметдинованың хезмәте күренеп тора, ул үз тәрбияләнүчеләренә күңел җылысын һәм яхшы белем биргән. Аңа мин бик рәхмәтле!
Шикләнмәскә дә була, хәзер дә балалар яхшы кулларда. 2019 елгы чыгарылыш сыйныф укучыларының аның турында коллектив бәяләмәсен укыгыз. «Иң яхшысы мәктәптән башлана», - дип нәкъ менә шушы сүзләрне әйтте безгә укытучыбыз һәм сыйныф җитәкчесе Миләүшә Госман кызы. Иң яхшы мәктәп еллары аның җитәкчелегендә узды.  Алга таба да сынатмабыз, дип вәгъдә бирәбез. Миләүшә Госман кызы үз фәннәрен бик ярата һәм үз укучыларына аларга булган мәхәббәтен тапшыра. Аның хезмәте игътибарсыз калмый, чөнки укучылар ел саен олимпиадаларда, конкурсларда җиңүчеләр, призерлар булалар, ә чыгарылыш сыйныф укучылары имтиханнарны уңышлы тапшыра. Янәшәдә шундый укытучы, остаз, дус булганда, тау “күчерергә” була. Без барлык мәктәп сынауларын да үттек, укытучыбыз белән бергә шатлык һәм кайгыны, җиңү һәм җиңелүләрне, серләребез белән уртаклаштык. Математикада бөтен хөрмәтне аңа тапшырырлык «рәхмәт» сүзен күтәреп булырдай дәрәҗә юктыр, мөгаен, чөнки ул чиксез. Рәхмәт, яраткан укытучыбыз!». Хәзер алар даими рәвештә мәктәпкә үз укытучылары һәм сыйныф җитәкчесе янына юкка гына килмиләр. Хәзер ничек укулары, нинди педагоглар булуы, сыйныфны ничек сагынулары турында сәгатьләр буе сөйли алалар.
11 сыйныфны тәмамлаган 60 укучы арасында нәкъ менә 24есе аның укучылары һәм шулардан җидесе рус теле буенча БДИда 80нән артык балл җыйган, тагын бер укучы рус әдәбиятыннан 94 балл алган. Быел аңарда 5-8 нче сыйныф укучылары. Ул әлегә ял итәм дип саный, әмма киләсе елда ТДИга әзерләнә башларга да күп калмый. Миләүшә Госман кызы-универсаль тел белгече. 24 ел эчендә ул гимназиядә параллель рәвештә рус телле сыйныфларда, татар теле һәм әдәбияты укыткан, рус теле һәм әдәбият буенча  татар телендә укучы балаларга да белем биргән, шулай ук аларны туган телләрендә дә укыткан. Соңгы 8 елда ул рус телле сыйныфларда рус теле һәм әдәбияты дәресләрен генә алып бара.
Хезмәте өчен ул мәгариф бүлегенең Мактау грамоталары, Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының Мактау грамоталары белән бүләкләнгән, район башлыгы грантына лаек булды.
(Ахыры 2 биттә)
(Ахыры. Башы 1 биттә)
Тик дөресен генә әйткәндә, конкурсларда катнашырга бик яратмый, аңа күбрәк балаларны өйрәтү ошый.
Әңгәмә барышында үз укучыларын ул нәкъ менә «минем балаларым» дип атый.
- Аларда мин, барыннан да элек, игелеклелек сыйфаты булдырырга тырышам. Аларны бер-берсен аңларга, хөрмәт итәргә, ярдәм итешергә, начар сүзләр әйтмәскә, иптәшләренә фәнне үзләштерергә булышырга өйрәтәм. Әгәр син 5ле, ә партада янәшә утыручы күршең "икеле" алса, шундый бишленең нинди кызыгы бар. Һәрвакыт мәктәп белән бәйле бар нәрсә гомер буена иң якты хатирәләр булып калыр, дим, - ди Миләүшә Госман кызы.  
- Укытучы үзе дә белемле, үз фәнен яхшы белеп, үтемле итеп аңлатырга тиеш. Белеменә күрә бәясе, барлык укучылар да аның өчен тигез булырга тиеш. Балаларны яратырга, әмма шул ук вакытта таләпчән дә булырга, кайвакыт  "икеле"не кызганмый куярга кирәк. Мин кырыс булдым. Тик бер максат белән генә, укуга җаваплы карарга, чын кеше булырга, аларның барысы да яхшы булсын өчен, аңласыннар дип.
- Мәктәпкә барганда, кайвакыт, дәрескә башкачарак әзерләнергә кирәк булгандыр дип уйлыйм. Бу балага күбрәк игътибар бирергә һәм тагын бер кат аңлатырга, дим. Мәктәптән кайтканда исә, кайчак үземне әрләп тә куям,  шул билгене дөрес куймадым, бик каты булдым бугай, дим. Бала бит күңелсезләнә. Акыл белән аңлыйм, барысы да дөрес кебек, ә йөрәк сызлана.
- Сезнең яраткан мавыгуыгыз бармы? Укытучы хезмәтегезне гаиләгез хуплыймы?
- Мавыгуга вакыт бөтенләй юк, гәрчә яшь чагында кул эшләре белән шөгыльләнсәм дә. Бакчамда роза чәчәкләре үстерергә яратам. Келәм бәйләргә теләдем, кая инде ул – дәрескә әзерләнергә, дәфтәрләрне тикшерергә, карточкалар ясарга кирәк. Шуңа еш кына йокларга да соң гына ятам. Өйгә вакыт җитми. Әмма ашарга әзерләргә өлгерәм, гәрчә ирем үзе дә бик яхшы әзерләсә дә. Шулай да укытучы булган гаиләдә аның ярдәме һәм аңлавы бик мөһим, мин аларны гел тоеп яшим.
Әмма ике кызлары да әниләре, хәтта әтиләре (юрист) эзеннән дә китмәгәннәр, ә икътисадчы һәм табиб һөнәрен сайлаганнар, чөнки  укытучы булу - бу бик катлаулы хезмәт булуын күреп үскәннәр.
Миләүшә Госман кызы үз һөнәрен чын күңелдән ярата. Яңа уку елына нинди зур дулкынлану белән әзерләнүе гаҗәпкә калдырды.
 - Август башы, һәм мин төшемдә ничек дәрес бирүемне күрәм. Сагынам, тизрәк мәктәпкә, балалар янына барасы килә. Ел саен 1 сентябрьгә мин яңа пенал, ручкалар, карандашлар, дәфтәрләр сатып алам. «Беренче тапкыр беренче сыйныфка» кебек әзерләнәм. Балачактан ук укытучы булырга хыялландым, булдым, күп еллар эшлим, һәм бу хакта бер дә үкенмим, - ди ул.
Ольга ИВАНОВА